Persbericht PIT boek: De zwarte doos van de boardroom

Effectief toezicht begint bij openheid!

Nieuw boek van PIT gunt iedereen een blik in de boardroom

Verschijnt 5 juni 2015: De zwarte doos van de boardroom, dilemma’s uit de praktijk van commissarissen

Wat hebben Vestia, ABNAMRO, Amarantis, ROC Leiden, InHolland, AFM, FC Twente gemeen?

Ze kwamen in de problemen en de Raad van Commissarissen of de Raad van Toezicht liet na om tijdig in te grijpen. Al deze organisaties zijn uitgebreid besproken in de pers en het publiek heeft zich hierover een mening kunnen vormen.

Het nieuwe boek van PIT, Platform Innovatie in Toezicht, laat je meekijken met échte dilemma’s uit de boardroom, én geeft handreikingen voor beter toezicht.

Waarom
De wereld van het toezicht staat volop in de belangstelling. Publiek en politiek: iedereen heeft een mening en vindt dat het anders moet. ‘We moeten elkaar meer aanspreken’ wordt vaak gezegd. Maar hoe doe je dat? En hoe herken je een situatie waarin het fout lijkt te lopen?
Het is duidelijk dat er behoefte is aan innovatie binnen het toezicht. De oude manier werkt niet (meer) en we moeten op zoek naar nieuwe invalshoeken en methodes. Met dit boek geeft PIT een aanzet tot de nieuwe bestuurscultuur.

Wat
Goed toezicht houden is eenvoudig, maar niet gemakkelijk. Dat is de boodschap in het boek De zwarte doos van de boardroom, dilemma’s uit de praktijk van commissarissen. De toezichthouders bij PIT geven je inzicht in échte dilemma’s die recent speelden in raden van toezicht waar zij contact mee hebben. Een open kijk in de keuken van de bestuurskamer: welke vraagstukken liggen daar op tafel, en tegen welke constructies loop je concreet aan als toezichthouder. Met daarbij steeds de vraag: wat zou jij doen? Denk hierbij aan onderwerpen als: de blinde vlek bij een groot project, verhoudingen in een familiebedrijf, een bestuurder die stilstaat in zijn ontwikkeling, te weinig aandacht voor het ledenbelang, kritische vragen van een nieuwkomer in de raad of het innemen van een minderheidsstandpunt. Deze dilemma’s worden beschreven met de gedachte dat een toezichthouder beter functioneert met kennis over hoe te handelen.

Hoe
Weten wat aangepakt moet worden is stap één, veel lastiger is stap twee het daadwerkelijk en succesvol aanpakken van het dilemma. Volgens de PIT benadering is het krijgen van inzicht in onuitgesproken en onderhuidse processen een eerste stap. Vervolgens worden handreikingen gegeven om deze op een handige en effectieve manier bespreekbaar te maken. Een goede toezichthouder moet zowel de moed als de vaardigheden hebben om ‘het lastige gesprek’ (zie ook rapport commissie Halsema) te voeren.
Anders besturen is een belangrijke pijler voor het ontstaan van PIT. Haar doel is om organisaties te bewegen naar een nieuwe bestuurscultuur. PIT doet dat o.a. in de vorm van workshops, zelfevaluatie van- en intervisie bijeenkomsten voor toezichthouders. De daarbij horende ‘handvaten’ van de beproefde PIT methode krijgt nu dus ook vorm als boek.

Vernieuwend
Met dit boek neemt PIT het voortouw in de discussie over vernieuwing van toezicht: door concreet te maken wat je zelf als toezichthouder aan vaardigheden en technieken mee kunt brengen naar de boardroom, om op die manier het verschil te kunnen maken. Toezichthouders die de PIT methodieken toepassen, verwerven inzicht in hoe boardroomprocessen werken, welke vragen je moet stellen en wanneer je moet ingrijpen en zij zijn in staat dat vervolgens voortvarend en op een open manier te doen.

Kortom, met dit boek wordt een grote stap gezet. In plaats van in abstracties over nieuw toezicht te blijven hangen, wordt hiermee tastbaar gemaakt hoe dat nieuwe toezicht vorm kan krijgen. Toezichthouders, journalisten, bestuurders maar ook belangencommissies hebben zo een goed zicht op hoe een goede RvT/RvC kan functioneren. Daarmee is dit de eerste publicatie die voorbij gaat aan de academische discussie, aanbevelingen van commissies of het opstellen van een nieuwe code: met dit boek krijg je inzicht, en concrete ‘handvaten’, om zélf het toezicht te verbeteren.

Met een voorwoord van Jet Bussemaker, minister van OCW, en pleitbezorgster voor een cultuuromslag in toezicht: “Een gezonde organisatie kan tenslotte niet zonder toezichthouders met pit.”

Over de auteurs:
Karin Doms en Hanske Plenge zijn de initiatiefnemers van PIT, Platform Innovatie in Toezicht. Beiden hebben ruime ervaring als toezichthouder, en zijn actief bezig met het ontwikkelen van de nieuwe bestuurscultuur. Samen met PIT-partner Hanneke de Zwart hebben zij hun gecombineerde ervaring omgezet in de casussen die in het boek beschreven staan.
PIT, Platform Innovatie in Toezicht is een landelijke organisatie met ruim honderd partners met een toezichthoudende functie. PIT wil de ontwikkeling naar de nieuwe toezichthouder stimuleren. Om dat te bereiken worden verschillende middelen ingezet: netwerkvorming, kennisvergroting en ontwikkelen van nieuwe inzichten en methodieken op het gebied van toezicht.

Praktisch:
Titel: De zwarte doos van de boardroom, dilemma’s uit de praktijk van commissarissen
Auteurs: Karin Doms, Hanske Plenge, Hanneke de Zwart
ISBN: 978-90-823775-0-7
Uitgever: PIT Platform Innovatie in Toezicht
Prijs: € 12,50
Omvang: 80 pagina’s
Uitgave: hardcover
Druk: In 2016 tweede druk. Derde druk december 2018.
Hier te bestellen